کشف بخشی از سامانه آبرسانی مجموعه ارگ بم - وبلاگ آوای چکاوک

به گزارش وبلاگ آوای چکاوک، بخشی از سامانه آبرسانی در جبهه داخلی برج 46 موسوم به شترگلو واقع در باروی غربی مجموعه ارگ بم در کاوش باستان شناسی شناسایی شد.

اسدالله جودکی عزیزی، سرپرست هیئت کاوش باستان شناسی برج 46 موسوم به شترگلو از کشف بخشی از سامانه آبرسانی مجموعه ارگ بم اطلاع داد. وی اظهار داشت که این سامانه آبرسانی، آب حمام عمومی شهر را به وسیله مجرایی فرعی تامین می نموده است.

در این این بخش هایی از آنچه که در این مرحله تصور می گردد سمت شمالی دروازه باشد نیز شناسایی شد.

به گفته وی، شهر بم یکی از مهم ترین شهرهای تاریخی در جنوب شرق ایران است، و محور تاریخی این شهر مجموعه ای بزرگ و خشتی است که با نام ارگ بم شناخته می گردد. این ساختار، سیمای یکی از معدود و در عین حال مهم ترین شهرهای سنتی و تاریخی ایران را نمایش می دهد.

در ادامه گفت:

پس از زلزله دیماه سال 1382 خورشیدی، به رغم آسیبی که این مجموعه دید، امکانی فراهم شد تا پاره ای از ساختارهای معماری که پیش از آن شناخت کافی از آن ها وجود نداشت، مطالعه شوند.

یکی از این ساختارها برج بزرگی در میانه باروی غربی شارستان است که در شمار برج های محیطی مجموعه عدد 46 را دارد و پیش از آن به علت عبور یکی از مجراهای تاریخی آب که ساختاری از یک شترگلو را داشته است، به برج شترگلو معروف شده بود.

نتایج مطالعات پژوهشگرانی چون هاینس گوبه، شهریار عدل و مسعود آذرنوش نشان داد که مجموعه ارگ بم ویژگی های ساختاری یک شهر هیپودامین (شطرنجی) را داراست که نمونه های زیادی از آن در بین النهرین و آسیای میانه شناسایی شده است.

بعضی از این پژوهشگران بر این عقیده بودند که بدنه شارستان ارگ بم نیز به ضرورت بایستی دارای چهار دروازه در سمت های چهارگانه باشد؛ با این فرض موقعیت برج 46 شترگلو را به منزله موقعیت دروازه غربی پیشنهاد نموده اند.

به جز شناخت موقعیت احتمالی دروازه، آنالیز و مطالعه ساختار و سامانه آبرسانی در این جبهه ضرورتی بود که کاوش باستان شناسی این برج را توجیه می کرد.

او با اشاره به انجام مستندسازی این سازه در فروردین ماه امسال با همکاری وزارت فرهنگ ایتالیا گفت که پس از آن با اخذ مجوز از پژوهشکده باستان شناسی در اردیبهشت و خرداد امسال مرحله دوم مطالعات میدانی شروع و خاتمه یافت.

این فصل از کاوش در برداشتن آوار ناشی از زلزله دی ماه 1382 و مستندسازی یافته های حاصل از آن سپری شد.

وی در نهایت اظهار داشت:

تکمیل سیمای نخستین این بخش از مجموعه ارگ بم و شناسایی کامل سامانه شترگلو نیازمند برداشتن کامل آوار ناشی از زلزله، آوارهای تاریخی و کاوش کامل برج است که در فصول آینده به انجام خواهد رسید.