خبرنگاران نقد استحاله انسان مدرن در پس فراموشی هویت حقیقی خود - وبلاگ آوای چکاوک

به گزارش وبلاگ آوای چکاوک، تهران- خبرنگاران- مجموعه داستان آن قدر خوب که نمی تواند واقعی باشد که در برگیرنده آثار نویسندگان برگزیده جایزه ادبی اُ.هنری در سال 2017 میلادی است کوشش می نماید تا در قامت 17 داستان کوتاه، استحاله انسان مدرن در پس فراموشی هویت حقیقی خود زیر سایه سنگین زندگی صنعتی، ماشینی و دیجیتالی شده امروز را به نقد و چالش بکشد.

102 سال پیش انجمن علوم و هنر ایالات متحده امریکا جایزه ادبی را در حوزه تقدیر از نویسندگان داستان کوتاه با نام یکی از عظیم ترین نویسندگان داستان کوتاه دنیا، ویلیام سیدنی پورتر که با نام مستعار اُ.هنری شناخته می شود، راه اندازی کرد.

قدمتی کهن در قاب شیوه مدرن داوری

اتفاقی که برای نخستین بار فارغ از حیطه رمان و نوول - رمان کوتاه - به عنوان اصلی ترین جریان های ادبی قرن بیستم به شیوه ای متفاوت برای تقدیر از نویسندگانی پرداخت که این بار قلم شان را بر قالب دنیا ادبیات داستان کوتاه متمرکز نموده اند.

این جایزه در شکل مدرن و شیوه نوین خود از سال 2012 با انتخاب برترین داستان های کوتاه از میان داستان هایی که طی یک سال میلادی در مجلات ادبی امریکا و کانادا منتشر شده است داوری ابتدایی را انجام می دهد و بعد 20 اثر برگزیده را به سه نفر از اعضای هیات مدیره این جایزه که منتخب انجمن هنر و علوم امریکا هستند به عنوان داوران نهایی و تخصصی، ارائه می دهد.

درنهایت این داوران به شکلی مستقل با خوانش آثار بدون اسم مولف آنها به معرفی برترین نویسنده داستان کوتاه در آن تاریخ میلادی اقدام می نمایند.

تقویت صندلی هنر و قلم نویسندگان داستان کوتاه

آن چنان که در اساس نامه جایزه ادبی اُ.هنری آمده است؛ هدف از این رویداد تقویت صندلی هنر و قلم نویسندگان داستان کوتاه است اتفاقی که از سال 2003 میلادی به اهداء نشانی به نام این نویسنده شهیر به نویسنده منتخب اعضای هیات داوران این مجموعه اختصاص پیدا می نماید. نویسنده ای که توانسته طی آن سال و یا در جریان فعالیت های ادبی خود سهمی عمده در ارتقاء هنر داستان کوتاه داشته باشد.

از سال 2003 میلادی تا به امروز لورا فِرمن به عنوان سرویراستار این جایزه ادبی آثار برتر منتخب از سوی هیات داوری نهایی را در قالب یک مجلد به مخاطبان و علاقمندان داستان کوتاه در دنیا معرفی می نماید.

ذکر این نکته الزامی است که سبقه و سابقه سر ویراستاران حاضر در این جایزه نیز به مدت و سابقه و درازنای تاریخ 102 ساله راه اندازی جایزه ادبی اُ.هنری متفاوت است.

به عنوان مثال از سال 1919 تا 1932 بلانش کلتون ویلیامز، از سال 1933 تا 1940 هری هانسن، 1950 تا 1971 هرشل بریکل، 1954 تا 1959 پاول انگل، 1960 مری استگنر، 1961 تا 1966 ریچارد پویریه، 1996 تا 1997 ویلیام آبرامز و 1997 تا 2009 لری دارک به عنوان سر ویراستاران این جایزه ادبی آثار منتخب را در قالب مجلد به مخاطبان ارائه کردند.

اُ.هنری کیست

اُ.هنری نام مستعار نویسندهٔ آمریکایی ویلیام سیدنی پورتر (1862 تا 1910) است. داستان های کوتاه اُ.هنری به دلیل لطافت طبع، بازی با کلمات، شخصیت پردازی شورانگیز و سرانجام هوشمندانه و غافلگیرانه معروف هستند. این نویسنده در طول عمر خود بیش از 400 داستان کوتاه نوشت.

نخستین مجموعه داستان های کوتاه اُ.هنری مجموعهبا نام چهار میلیون در سال 1899 منتشر شد. وی در ادبیات آمریکا نوعی از داستان کوتاه را به وجود آورد که در آن ها گره ها و دسیسه ها در سرانجام داستان به طرزی غافلگیرانه و غیرمنتظره گشوده می شوند. داستان های این نویسندهٔ آمریکایی معمولاً حول چهار محور زندگی شهری به ویژه نیویورک، عشق و روابط عاطفی، زندگی در غرب در مایهٔ وسترن و طنز می چرخد.

نقد زندگی ماشینی و استحاله هویت انسانی در سایه زندگی دیجیتال

مجموعه آن قدر خوب که نمی تواند واقعی باشد که آثار داستان کوتاه برگزیدگان جایزه اُ.هنری در سال 2017 میلادی را شامل می شود با ترجمه مائده رحماندوست توسط انتشارات نیستان در سال 1398منتشر شده است.

مجموعه ای که در قالب 17 داستان موجود در آن کوشش می نماید تا این بار یکی از مهم ترین مسائل اجتماعی مورد نقد در جریان های ادبی و هنری امریکا را که بارها از زبان منتقدان پژوهشگران و در آثار هنرمندان در عرصه های مختلف تئاتر، سینما و منتقدان ادبی مجالی برای بروز و ظهور پیدا نموده است را این بار با روایتی متفاوت به مخاطب ارائه کند.

موضوع آثار منتخب در مجموعه آن قدر خوب که نمی تواند واقعی باشد نقب و نقدی بر مفهوم رؤیای امریکایی به عنوان یکی از اصلی ترین دست مایه های شکل گیری جامعه امریکای مدرن و همچنین کوشش برای بازیافت روحیات و خلقیات ازدست رفته انسان های حاضر در آن جامعه غرق شده در رویا و تنیده شده در زندگی ماشینی و درنهایت استحاله معنای عواطف، روحیات و احساس انسان ها به پیچ و مهره و فلز به عنوان نمادهای زندگی همسو با ماشین و سیطره مفهوم ماشین بر آنچه که زندگی صنعتی و دنیای دیجیتال بر انسان با تمام ابعاد روحی، معنوی و مادی او وارد نموده است.

ادای دین مترجم به تکریم مخاطب

مائده رحماندوست با تخصص در حوزه ادبیات انگلیسی در ترجمه این اثر نه تنها از یک سو توانسته قلم نویسندگان را برای مخاطبان ایرانی به بهترین شکل ممکن بازتاب دهد که از یکی از مهم ترین آسیب های عرصه ترجمه آثار ادبی نیز بری بوده. وی در رهیافت و بازتاب استعاره ها، کنایه ها، ضرب المثل ها و تلمیح هایی که مربوط به زبان و فرهنگ مردمان انگلیسی زبان خاصه افرادی که در ایالات متحده امریکا و کانادا زندگی می نمایند؛ نزدیک ترین تعابیر را به همان فرهنگ این بار با قلمِ آشنا، روایت و کلماتی متقن در راستای درک مخاطب فارسی زبان به آن ها ارائه داده است.

رحماندوست کوشش ننموده است به عنوان مثال با معادل های جاری در میان ضرب المثل ها، کنایه ها و استعارات زبان فارسی ساختار روایت داستانی و قلم نویسنده مؤلف آثار را تغییر دهد. درایتی که نشان دهنده اشراف این مترجم بر دنیا ادبیات و زبان گفتار در کنار زبان معیار و ادبی نویسندگان مدرن معاصر ایالات متحده امریکا و کانادا را به خوبی بازتاب می دهد.

اتفاقی که نتیجه آن همراهی بی واسطه مخاطب با قلم نویسنده مؤلف بدون نقد و نظر در دنیا فرهنگی او به عنوان یک خواننده ایرانی فارسی زبان و سختی های ساختن پل ارتباطی میان آنچه که فرهنگ او با فرهنگ نویسنده مبدا به واسطه قلم مترجم قرار است به او منتقل شود را رفع ساخته و خواننده با لحن، روایت و قلم شیوای مترجم با آسودگی تمام خود را به سطرهای داستان می سپارد.

مخاطب دیگر با این پیش فرض که فرهنگ اثر داستانی ارتباطی با فرهنگ دنیا مبدأ و زیست او به عنوان یک خواننده ایرانی و فارسی زبان ندارد، خود را در دنیا داستان های متعدد این مجموعه رها می سازد.

نقش پررنگ ویراستار در ادبیات امروز

همچنین باید به این نکته نیز اشاره نمود که انتشارات نیستان جزو معدود انتشاراتی های کشور است که با وجود مدیریت نویسنده ای نام آشنا چون سیدمهدی شجاعی به مفهومی به عنوان ویراستار، اهمیتی خاص قائل می شود. مفهومی که در میان بسیاری از انتشاراتی های ما نه تنها معنایی ندارد که به راحتی می توان گفت برای مدیران انتشاراتی ها محلی از اعراب ندارد!

درحقیقت ویراستی که بر قلم مائده رحماندوست به عنوان مترجم مجموعه آن قدر خوب که نمی تواند واقعی باشد اجرا شده باعث شده است که در کنار شیوایی قلم رحماندوست شاهد روایتی یکسان از دنیا ادبی مترجم پیشاروی مخاطب باشیم.

همین عامل باعث شده تا مخاطب درگیر معانی مختلف و یا دنیا روایی و زبان گوناگون شخصیت های حاضر در داستان های متعدد این مجموعه نشود و با نگاه و قلمی یکسان از دنیای واژگان به همراهی و لذت بیش از پیش در خوانش مجموعه آن قدر خوب که نمی تواند واقعی باشد دست یابد. همان حظی که قرار است دنیا ادبیات داستانی برای مخاطبان با خود به ارمغان داشته باشد.

آینده ناشناخته است

داستان آن قدر خوب که نمی تواند واقعی باشد اثر میشل هانیوِن که نام این مجموعه نیز از آن گرفته شده است نخستین اثری است که مخاطب با آن روبرو می شود.

در این داستان برای والدین گِیل که دختر معتادی در حال ترک بوده گذشته تماماً به معنای اعتیاد به الکل و مواد مخدر دخترشان است. مثلث پدر و مادر عاشق ولی با وجود آنکه همیشه حواسشان به گیل هست اما هم زمان هم می خواهند که به او اعتماد نمایند و هم خودشان را از دل شکستگی مکرر نجات دهند و در این میان متاسفانه آنها همیشه می اندیشند چون در گذشته بارها یک رخ داده از آینده خبر دارند.

در روبروه با این داستان بعد از کمی خواننده متوجه می شود که آن ها (پدر و مادر) اتفاقات زمان حال را نادیده گرفته و نسبت به آن کور هستند. با همین حربه نویسنده در انتهای داستان همراهی امید و یأس را به خوبی به مخاطب منتقل می نماید. به زبان ساده تر هانیون در داستان خود به ما نشان می دهد که گذشته هرچه می خواهد باشد؛ آینده ناشناخته است.

این روزها دیو در یک خانه فلزی کوچک در منطقه هالیوود کار می کرد. نه، نه از آن خانه های متحرک؛ بلکه مکان هایی که در آن ها پیش نمایش فیلم می سازند. هریت از دیو درباره همه پیش نمایش هایی که می بیند سوال می پرسد. بنابراین در شناخت پیش فیلم های دیو که کوتاه و جذاب و مانند شعر اجزای آن محکم است ماهر شده است. لوئیز به هریت گفت که دیو قبلاً فیلم هم می ساخت ولی او بیش از حد هنرمند است و بیش از حد کمال گرا است طوری که کارگردانان و تهیه نمایندگانش را دیوانه می نماید. ولی او همچنان به هنرجویان و کارگردانان مستقل یاری می نماید و در وقت های اضافه اش روی پروژه ای ارزشمند در اتاقش در خانه با تمام لوازم تجملی کار می نماید.

توازن میان آینده و گذشته

داستان بودایی اثر آلن روسی درباره راهبی در صومعه ای در سریلانکاست که مبتلا به بیماری ناشناخته و ناتوان نماینده ای شده و هنوز مصمم است که مثل قبل به کارهایش ادامه دهد او برای تماس تصویری با دانش آموزی امریکایی برای جلسه ای آماده می شود. در این داستان و این مکالمه مجازی خواننده مطالبی از فشارهای راهب می آموزد؛ درحالی که راهب به سختی کوشش می نماید تا بر زمان حال تمرکز کند ولی مدام علائق و شکست های گذشته اش را مرور می نماید.

مهمترین ویژگی قلم آلن روسی در داستان بودایی، متوجه این نکته است که او با قلمی زیبا توانسته درد موجود در این داستان را با طنز موجود در کوشش های راهب برای ماندن در زمان حال علی رغم حرکت ذهنش به گذشته و آینده توازن ببخشد؛ اتفاقی که شاید تحققش در رمان ساده تر باشد اما آلن روسی در این اثر به خوبی از پس این آزمون سخت برآمده است.

در این تاکسی جایی برای مردان وجود ندارد

ماری لاچیپل در داستان باغ شناور کوشش می نماید تا احساس ترس و بدگمانی خواننده اش را به چالش بکشد.

بعد از جشنی، مردم به صف شده اند تا سوار تاکسی ها شده و به خانه هایشان بازگردند. یک کامیون نظامی که روی آن کلمه تاکسی چسبانده شده است در محل حاضر می شود. به طرز عجیبی زنان، پیشاپیش مردان به درون این تاکسی هدایت می شوند و این گونه برایشان شرح داده می شود که در این تاکسی جایی برای مردان وجود ندارد!

خواننده گمان می نماید که افرادی که در این کامیون هستند شامل راوی به همراه دو دختر و مادرش که لباس های جشن پوشیده اند نیاز به یاری خواهند داشت؛ اما هیچ چیز دراین میان آن گونه که به نظر می آید نیست!

به عبارت دیگر، راوی ما بدگمانی و ترس مان را به درد حاصل از فقدان سوق می دهد. این داستان در ابتدا داستانی محلی است که در مکانی با جزئیات فرهنگی اش در اطراف خانه و خانواده راوی رخ می دهد. برای بسیاری از نویسندگان، بی عدالتی و مصیبت موجود در ابتدای داستان کافی است ولی ماری لاچیپل روایتش را از این لحظات فراتر برده و چیزی خلق نموده که خواننده فکرش را هم نمی نماید.

داستانی برای تغییر

در داستان مسافر قابل اعتماد اثر جوزف اونیل؛ یک زوج بازنشسته از نیویورک به نوا اسکانیا مهاجرت نموده اند. آنها قصد دارند برای یک سال در آن جا اقامت نموده و بعد برای آینده شان تصمیم بگیرند. دلیل این که آن ها از شهرشان نقل مکان کردند آن است که از رویدادهای اجتماعی بی معنی، وقت گیر و غیر قابل گریز دوری نمایند؛ اما مساله مهم اینجاست که راوی در این اثر بسیاری از موارد را و مهم ترین آن یعنی دلیل این هجرت یک سال را نیز به یاد نمی آورد.

در کنار طنز ناب حاصل از تعاملات اجتماعی ناخواسته در روایت این اثر و نقد شفاف و تلخی که اونیل به مخاطبان حیران در زندگی دیجیتال، مجازی و ماشینی امروز می زند اما با اطمینان می توان گفت که مسافر قابل اعتماد داستانی برای تغییر است؛ تغییر در جهت بازگشت به ذات و هویت احساسی و عاطفی انسان های گم شده در دنیای مدرن و ماشینی قرن بیست و یکم!

سرنوشت قهرمان در دستان مخاطب

برای گلوری شخصیت داستانی به همین نام اثر لسلی نیکا آریماه؛ شادی یکی از احساسات زیادی است که او به طور عادی آن را احساس نمی نماید! ولی پدرعظیمش با پرهیز از اسم نوه اش او را آن دختر صدا می زند و پیش بینی می نماید که گلوری موجودی بدشانس است. بدشانسی هایی که تنها پدرعظیمش قادر به دیدن آن است.

اما غرایز مصیبت بار گلوری که با نگاه جذاب و اثرگذار آریماه قلمی شده است؛ به شدت برای خواننده رضایت بخش است، گویی چیزی اطمینان بخش در دیدن اشتباهات مداوم او وجود دارد و اینجاست که بستگی به خواننده دارد تا تصمیم بگیرد که سرنوشت گلوری در خودش بودن است یا نه؟! قلم قوی لسلی آریماه مخاطب را اسیر داستان می نماید از همان شروع داستان و اشتباه گلوری تا تصمیم احتمالی آخر او که نتیجه اش خواننده را به شدت غافلگیر می نماید.

تفحص غیرمنتظره مخاطب به خاطر یک تصادف

داستان مرسدس بنز اثر مارتا کولی با یک تصادف ماشین در یکی از مناطق ییلاقی ایتالیا شروع شده و تبدیل به تفحصی برای زندگی شخصیت های داستان و از سوی دیگر زندگی ما به عنوان خوانندگان همراه با این داستان می شود.

عنوان داستان به علاقه جدید زن راوی به ماشین های گران قیمت مربوط می شود؛ او و همسرش ماشین گلفی بسیار قدیمی دارند ولی زن مدام و با علاقه عجیبی به مرسدس ها و پورشه ها نگاه می نماید و این مساله را به امور غیرمنتظره مربوط می نماید! و همین مساله دستمایه نگاه مارتا کولی برای ورود به لایه های پنهان شخصیت و خلقیات مخاطبان خود می شود تا از همان حربه نگاه و تفکری غیرمنتظره روح و روان مخاطب را به چالشی عمیق دعوت کند.

مرگ مادرعظیم و روبروه با دنیا تهی شده از معنی

داستان حمایت اثر پائولا پرونی نیز در کشور ایتالیا اتفاق می افتد البته نه در منطقه ای ییلاقی؛ بلکه در قلب شهر شلوغ و پر از ازدحام و ترافیک رم! راوی از خانه اش در نیویورک بازمی شود تا آخرین کریسمس را با مادرعظیمش که هر لحظه ممکن است بمیرد بگذراند. راوی با مرگ مادرعظیم با فقدان گذشته، خانه و سنت های خانوادگی اش با زندگی و خاطرات خودش روبه رو می شود و در اینجاست که درمی یابد مفهومی به نام حمایت یکی از مهم ترین گم شده های زندگی مدرن در جوامع توسعه یافته است.

جوامعی که سیطره ماشین و ابزار الکترونیک و دیجیتال باعث شده تا آنچه به عنوان مهم ترین بسترهای احساسات انسانی از قبیل ارتباط و همراهی والدین به عنوان عظیم ترها با بچه ها، فرزندان، نوه ها و یا عروس و دامادهای ایشان به شمار می رود را در قالب همین سیطره ماشینی از جهت احساس به ماشین طی نموده و دراین میان مفهومی به نام حامی و حمایت نماینده در مواقع بحرانی به یکی از مهم ترین انتقادهای قلم پائولا پرونی تبدیل شده است.

قرار است بدشانسی؛ خود را نشان دهد

در داستان نقطه آبی اثر کیث ایسنر، خواننده منتظر است تا بدشانسی؛ خود را نشان بدهد! مواد مخدر ناآشنایی مصرف می شود، ماده مخدر؛ نقطه آبی نامیده می شود و کسی نمی داند این نقطه چه تأثیری دارد.

باوجود فضای شوم حاکم بر این داستان، نقطه آبی در بُعد معنایی، داستانی شیرین است. کمبود عواطف و احساسات در آن به خواننده اجازه می دهد تا این بار هم زمان با راوی تجربه استفاده از فضای تلخ و توهم آور را فارغ از شکل جسمی؛ خط به خط و سطر به سطر با راوی، فضا و حال و احوال او مزه مزه کند.

دنیای که می توان با عشق ساخت

مفهوم پاکی و بی گناهی و اصالت وجود انسانی در جهت تحقق این دو مهم برای زندگی آرام و سعادتمند به عنوان تم داستان یک بی رحمی اثر کوین باری به نمایش گذاشته می شود. پاکی ای که این بار نتیجه هوش محدود شخصیت داستان یعنی دونی است. او مخاطب را وارد دنیای یکنواخت زندگی خود می نماید.

وقتی بی رحمی عنوان شده در نام داستان بر روی دونی در قالب رویدادی کاملاً عادی اجرا می شود روال معمول زندگی او به هم خورده و دنیایش از هم گسیخته می شود. اما کوین باری؛ عشقی را در آخرین خط داستان برای قهرمانش ابراز می نماید تا به این وسیله هم که شده بار دیگر به خواننده این امید را بدهد که دنیای دونی می تواند بار دیگر ساخته شده و شادی موجود در آن باز شود. آنگونه که می توان با عشق، محبت و عاطفه همه ما مخاطبان نیز دنیا لجام گسیخته خود و پیرامون مان را بار دیگر از نو بسازیم.

وقتی جای مخاطب و قهرمان عوض می شود

داستان عروس و میهمانی خیابانی اثر کیت کیلی؛ زنی به نام مارتا را به تصویر می کشد. مادری 28 ساله صاحب چهار فرزند که با مردی به نام دنتون ازدواج نموده. دنتون مردی عظیم هیکل و عیاش است و به قول نویسنده (کیت کیلی) او تنها شبیه خودش است!

نویسنده چنان عمیق خواننده را در داستان از دید مارتا غرق می نماید که سرانجامش او را شگفت زده می نماید. چیزی که درمورد مارتا حتمی به نظر می رسد حس مادرانه قوی اوست که تنها با چند اتفاق ساده از سوی همسر او از بین می فرایند و ما هم زمان احساس می کنیم که بار خانواده آن گونه که بر دوش مارتا به عنوان وظیفه و رسالتی هست، بر دوش ما نیز واقع شده است.

همین مساله باعث ایجاد حس همذات پنداری قوی و توجه به مسئولیت و تعهد به عنوان یکی دیگر از زیربناهای شخصیت انسانی به قلم نویسنده این اثر به مخاطب ارائه می شود. گویا نویسنده در مقام مصلحی اجتماعی به تمام خوانندگانش تذکار می دهد که عدم تعهد و بی مسئولیتی در برابر مفاهیم کلان زندگی مانند عشق و یا حس پدر یا مادر بودن جز ویرانی آن فرد و خانواده اش و در نتیجه جامعه زیستی آنها ثمری نخواهد داشت.

طعم زندگی با همه ناسازگاری هایش

در داستان به این دلیل که چون نوشته مانوئل مانوز؛ نلا که دختری نوجوان است از مدرسه اخراج شده و بناست تا با همه ناسازگاری ها و تضاد نگاه دو نسل متفاوت با دو دنیای گوناگون با مادرش زندگی کند.

طبق اعلام تارنما (وب سایت جایزه ادبی اُ.هنری) به این دلیل که چون؛ سومین داستان مانوئل مانوز است که برای این جایزه ادبی ارسال نموده است.

مانوئل مانوز در روایت به این دلیل که چون نشان می دهد نویسنده ای بسیار شکیبا است. عجله ای برای فرستادن شخصیت هایش به فضای نمایشی و یا رسیدن به نتایج غلط ندارد و محدودیت های زندگی شان را تعیین می نماید تا خواننده عمیقاً آن ها را درک کند. بروز حقیقت وجودی شخصیت هایش را درک می نماید و با استفاده از آن با زبانی ساده و بی آلایش داستان هایی می نویسد که زیبا هستند.

طوفان؛ خطر؛ عبور به سلامت و بار دیگر طوفان

داستان پدال زدن تا کانادا اثر هیثر مانلی درباره خانواده ای است که ماجراجویی و خطر کردن را دوست دارند. خانواده ای که ما با آن ها در حین رکاب زدن پدر با قایقی اجاره ای برای نجاتشان از طوفان آشنا می شویم.

بعد از رهایی از طوفان پدر با خوشحالی از همسر و فرزندانش می پرسد که برای چه باید وثیقه ای برای قایق می گذاشتند؟ فکر می نمایند چکار می خواهیم بکنیم؟ تا کانادا پدال بزنیم! این عبارت تبدیل به طنزی خانوادگی شده که بارها و بارها به همراه اتفاقات دیگر تعریف می شود.

به نظر می رسد که خانواده به خوبی می توانند خودشان را با خاطرات و خطرات و ماجراجویی ها وفق دهند اما ناگهان به سبب روی دادن طلاق و جدایی میان پدر و مادر خانواده نه تنها آینده شان بلکه گذشته شان نیز تغییر می نماید. داستان دقیقاً همان جایی که شروع شده به سرانجام می رسد در آن دریاچه طوفانی ولی این بار همه چیز کاملاً تعیین شده است. این طوفان هم طوفانی فیزیکی به دلیل شرایط بدی آب و هواست و هم طوفانی که در درون افراد این خانواده به سبب همان جدایی شروع شده و سرانجامش تعیین نیست که آیا باز هم خانواده خطردوست به سلامت از آن می گذرند یا نه؟!

چون زنده مانده بودند تمام این اتفاقات وسیله ای برای خنده شان شده بود. پدر آن قدر محکم پدال می زد که صورتش قرمز شده بود. مادر نمی توانست پا به پای او پدال بزند و قایق دور خودش می چرخید. مادر فریاد می زد که آرام تر! پدر فریاد می زد که تندتر!! بچه ها که در پشت به هم آب می پاشیدند. پدر فریاد می زد که بس نمایند و محکم به قایق بچسبند برای این که هر لحظه ممکن بود بچه ها داخل دریاچه بیفتند. بعد فردای آن روز در آشیانه قایق ها مدیر عصبانی که طبق گفته پدر مردی کچل با سبیلی نازک بوده از این مساله شکایت می کرد که آن ها جلیقه های نجات را در قایق جا گذاشته بودند و هر کس می توانست آن ها را بدزدد. انگار کسی خواستار جلیقه نجاتی خیس از آب است که نام پارک روی آن حک شده است.

پدر حتی به این موضوع هم می خندد که برای اجاره کردن قایق وثیقه ضروری است. او گفت فکر می نمایند چکار می خواهیم بکنیم؟ تا کانادا پدال بزنیم؟! برای هفته ها تا پدر می گفت کانادا بچه ها شروع به خندیدن می کردند.

چرا جنگ؟ پاسخ با نگاه فلوریان

بار دیگر جنگ دنیای دوم به عنوان یکی از مهم ترین بسترهای فراوری آثار هنری میان کشورهای درگیر در این جنگ به رویداد و محوری برای خلق داستان سوت خانوادگی نوشته جرارد وودوارد تبدیل می شود.

این اثر در زمان و اوضاع مالی سخت آلمان در سال های بعد از جنگ دنیای دوم و دقیقا در سال 1949 اتفاق می افتد و با اشاراتی شادی بخش شروع می شود.

فلوریان به عنوان نماینده یکی از افرادی که تلخ ترین سال های دوران نوجوانی و جوانی خود را در قالب جنگ دنیای خانمان سوز دوم سپری نموده است به زعم خود روزی خوب و آرام را شروع می نماید؛ روزی آرامش بخش که در قالب روایت این اثر داستانی مدام با نقب و گذر به تلخی های دوران جنگ و آرامشی که می تواند روزهای بدون جنگ با نگاه و قلم ضد جنگ جرارد وودوارد داشته باشد با یک فاجعه به سرانجام می رسد.

فاجعه ای که در انتهای داستان دیگر هیچ زیبایی و هیچ امیدی برای چیزی به غیر از آنچه که ما انسان ها در قالب حس های مخربی چون زیاده خواهی و یا قدرت طلبی که به عنوان یکی از عوامل مؤثر در شکل گیری جنگ ها به شمار می رود گریزی از آن نداریم! اتفاقی که در کنار سرشت ناب انسانی می تواند به یکی از اصلی ترین دست مایه های نقد شخصیت انسان مدرن نیز بدل شود و این بار با قلم نویسنده سوت خانوادگی شاهد سرانجام یافتن همان روز زیبا و آرام برای فلوریان جنگ زده هستیم؛ چراکه این بار به سبب همان دلایلی که گفته شد این بار جنگ به خانه فلوریان آن آمده است.

جذابیت سیلان ذهن در داستان کوتاه

جنویو پلانکت در داستان چیزی برای زنی جوان جادوی داستان کوتاه در برخورداری از زمان های مختلف را به نمایش می گذارد. همچنین این اثر داستانی است که در آن شخصیت هایی که خواننده توقع دارد مهم و اصلی باشند مانند شخصیت شوهر نه تنها مهم نیستند که با پیشروی در داستان فرعی جلوه می نمایند. درحالی که صاحب فروشگاه عتیقه فروشی که زن قهرمان داستان در نوجوانی در آن کار می نموده شخصیتی اصلی از آب درمی آید.

درحقیقت پلانکت در قالب روایت داستان کوتاه نقبی به یکی از بن مایه های خلق آثار مدرن حیطه رمان در قالب جریان و مکتب سیال ذهن می نماید و این بار در روایتی کوتاه تر از آنچه که ما در رمان یا نوول - رمان کوتاه - می خوانیم. او تنها در قالب چند صفحه چنان ذهن مخاطب را به سیالیت در ابعاد زمان و مکان و معنا وا می دارد که خود مخاطب نیز در سرانجام داستان درنمی یابد که در چه نقطه ای با راوی همراه شده است.

همین سیالیت ذهن است که مخاطب به جذابیت این اثر و عدم درک و شناخت صحیح قهرمان داستان تا سرانجام آن وامی دارد. لذتی که برای مخاطبانی که با رمان های مارکز فصل مهمی از سهم همراهی با ادبیات سیال ذهن را سپری نموده اند می تواند این بار فارغ از این آثار چند صد صفحه ای در قالب چند صفحه اگر نه آن لذت اما لذتی همسو با همراهی با جریان مکتب سیال ذهن را اینبار با قلم نویسنده ای کم نام و نشان اما جسور تجربه نمایند.

نقد انسان مدرن خالی شده از احساس و دنیا لرزان او

باغچه در شب اثر شروتی سوآمی دومین داستانی است که به قلم این نویسنده نوقلم برای این جایزه ادبی فرستاده شده است. راوی این داستان فردی است ترسیده از همه آنچه که در دنیا کوچک اما آرام او که تنها و تنها در خانه اش خلاصه می شود به وقوع پیوسته و دلیل وقوع او شکستش در ازدواج است.

قهرمان این اثر همسو با مخاطب مدام بار این سوال سنگین را بر دوش احساس می نماید که چگونه می خواهد به زندگی خود ادامه دهد. زندگی محصور شده در خانه ای کوچک با تمام تعهداتی که تا سال ها بر گردن او بوده و حال ناگهان تنها به واسطه یک برگ کاغذ درخواست جدایی چنان مکوششی شده که قهرمان داستان، تمام رؤیاها و آرزوهای خود را ازدست رفته می بیند.

این درست همان نقبی است که کوچک شدن عنصر و عناصر احساسی به عنوان مهم ترین محرک و موتور پیش برنده انسان ها در جامعه مدرن امروزی و به ویژه جوامع توسعه یافته به اصلی ترین مساله در شکل گیری بحران هویت تبدیل شده است. وابستگی های عمیق در دنیای کوچک محصور شده است که با کمترین تلنگری می شنمایند، از هم می پاشند و قابلیت ترمیم نیز ندارند. از این سرنوشت محتوم که به دست خود انسان بر او وارد شده است نیز گریزی نیست اتفاق و نقبی که شروتی سوآمی در قالب باغچه در شب آن را به مخاطب ارائه می دهد.

شیری که فراموش می نماید تا معلمی که فراموش شده

داستان شیر اثر ویل ویتزل با یک مرگ شروع می شود! صاحب خانه راوی، مردی که به زعم نویسنده به پیری درختان قدیمی است اما زمانی معلمی خیلی خوب بوده و با همه افراد در تعاملی نزدیک بوده اما در سنین پیری فراموش کار شده و دیگران هم او را فراموش نموده اند.

راوی که یک دانشجوی فارغ التحصیل شده است طی دو سال آخر تحصیلش با مرد زندگی نموده و با تعریف چندباره داستانی درباره شیری در جنوب امریکا او را سرگرم می نماید. شیری که به عنوان حیوان خانگی در خانه ای مجلل عظیم شده و بعد در جنگل وحشی رها شده است و پسری که به دنبال او رفته تا پیدایش کند.

دانشجو همیشه با این ادعا که بقیه آن را فراموش نموده است تنها قسمتی از داستان را تعریف می نماید تا زمانی که سرانجام داستان پسر راهش را به بیرون پیدا نموده و تعیین می شود این روایت در روایت به عنوان یکی از شناخته شده ترین تکنیک های خلق داستان کوتاه؛ گنجی از عواطف، روابط و راز احساسات راوی برای صاحب خانه را در خود نگاه داشته است.

فروریختن رویای تبختر معلم همه چیزدان

داستان دکمه بازی اثر فیونا مک فارلین به خواننده نشان می دهد که چگونه دنیای کلاس درس می تواند بچه های کوچک را به خود جذب کند. کلاس درس پر از بارقه های عواطف و احساسات است و خانم لوئیس، معلم سخت گیر و همه چیزدان کلاس به خوبی آن را احساس می نماید.

اما آیا این تمام ماجراست یا قرار است با ورود کودکی تیزبین و جسور تمام کاخ تبختر خانم لوئیس ویران شود؟

به جای موخره

در سرانجام و به جای موخره می توان به بخشی از یادداشت لورا فِرمن سرویراستار مجموعه آنقدر خوب که نمی تواند واقعی باشد اشاره نمود که گفته: داستان های این کتاب به خوانندگانش این امکان را می دهند که در زندگی دیگران درگیر شوند. هر داستان دارای آن چیزی است که می توان آن را نوعی تمامیت و کمال نامید. چیزی که به خواننده داستان اجازه می دهد تا احساسی عمیق نسبت به مردمانی که نمی شناسد و مکان هایی که تا به امروز ندیده است داشته باشند.